Green Zone, ontwerpwedstrijd Christchurch, Nieuw-Zeeland

Architectonisch ontwerp: Jules Design & Development
Bouwtechnische uitwerking: N.V.T.
Type: nieuwbouw
Locatie: Christchurch, Canterbury regio, Nieuw-Zeeland
Fase: voorlopig ontwerp

Downloads:
Gebruikte software: Sketchup, Vray, Photoshop

Op 22 februari 2011 heeft er in Canterbury, Nieuw-Zeeland, een aardbeving met een kracht van 6,3 op de schaal van Richter plaats gevonden. Dit was niet eens de zwaarste aardbeving in een serie aardbevingen die 3 jaar aanhield (meer dan 14.000 naschokken zijn er geregistreerd), maar doordat de beving relatief ondiep plaats vond, zorgde het wel voor grote verwoesting. 185 mensen verloren het leven en 80% van de gebouwen in het centrum van Christchurch werden op de dag van de beving verwoest of in de periode erna gesloopt omdat reparaties niet meer plaats konden vinden. In de dagen na de aardbeving werd het stadscentrum volledig afgesloten`, waardoor niemand er meer in kon. Pas in juli 2013 werd het laatste gedeelte van het centrum weer opgesteld voor de inwoners en bezoekers. Om deze omvangrijke ramp nooit te vergeten, de slachtoffers te kunnen gedenken en  de hulpverleners te eren, zal er een herdenkingsplek worden gemaakt op de oevers van de Avon Rivier, die dwars door Christchurch stroomt. Om deze herdenkingsplek te realiseren, is een ontwerpwedstrijd uitgeschreven; Ideas to remember. Op deze pagina is mijn inzending voor dit initiatief weer gegeven.

De presentatieposter van het ontwerp is hier te downloaden, alsmede de oproep voor Ideas to remember waarin ook aanvullende informatie over de herdenkingsplek en de aardbeving is te vinden. Voor meer informatie wil ik u vragen contact met mij op te nemen.

Concept

Na de verwoestende aardbevingen (met als uitschieter de beving op 11 februari 2011), zijn de inwoners van Canterbury de natuur gaan vrezen. Elke dag worden ze geconfronteerd met naschokken en elk van deze schokken kan net zo verwoestend zijn als de aardbeving in februari 2011. Om de inwoners van Canterbury weer rust in hart en ziel te geven, ligt het accent van het ontwerp op herinneringen, eren, erkennen, reflectie, maar ook op recreatie en ontspanning in een vredige, groene en comfortabele omgeving. De gedenkplaats moet ervoor zorgen dat het vertrouwen en de liefde voor de natuur weer hersteld wordt. Dit resulteert in de "Green Zone" als tegenhanger van de zogenaamde red zones (gebieden die niet meer leefbaar en bewoonbaar zijn door grote verwoestingen na de aardbevingen) welke op veel plaatsen ontstonden na de aardbevingen.
Om de wonden na de verschrikkelijke ramp te laten helen, is het van uitermate groot belang dat men in staat wordt gesteld om de herinneringen aan Christchurch en de omgeving van de stad, zoals het er voor de aardbevingen uit zag (met al z'n monumentale gebouwen) in leven te houden. De bevingen hebben er immers voor gezorgd dat 80% van de gebouwen in het centrum direct verwoest zijn of gesloopt moesten worden. Tevens is het belangrijk dat mensen op elk moment kunnen zien hoe de stad herrijst na de ramp en hoe deze er in de toekomst uit gaat zien. Samen met waarschijnlijk het belangrijkste onderdeel van de geschiedenis van Canterbury, de Maori cultuur, resulteert dit in het Green Zone concept waarin een Marae, een Wharenui, 185 op een waka gebaseerde monumenten (voor elke van de slachtoffers een afzonderlijk monument) en een voetgangers- en fietsersbrug een centrale rol spelen. 

Marae & Wharenui

Een belangrijk en zichtbaar onderdeel van de gedenkplek wordt gevormd door een combinatie van de Marae en de Wharenui (1). Beide onderdelen zijn afgeleid van gelijknamige elementen uit de Maori cultuur. Een marae (2) is in de Maori cultuur een plein-achtige religieuze en gemeenschappelijke ruimte voor ceremonies, sociale evenementen en toespraken. Een dergelijk element past perfect in de gedenkplek, daar elk jaar ter plaatse een herdenkingsceremonie gehouden moet worden, maar er ook dagelijks activiteiten en festivals plaats moeten kunnen vinden. Een voorbeeld is bijvoorbeeld een spontane muzikale act waar Christchurch bekend om staat.
Een wharenui (3) is een gemeenschapshuis wat over het algemeen in het centrum van een marae staat. Het heeft een kenmerkende bouwstijl met een puntdak dat over de verticale wanden uitsteekt. De verticale wanden zijn in het interieur goed zichtbaar. De Wharenui op de herdenkingsplek (4) wordt gebruikt voor het erkennen en eren van alle landen, personen en instanties die hulp geboden hebben na de aardbeving. Tevens is er de mogelijkheid om persoonlijke berichten op te hangen aan de verticale, groene wanden om zo de onderlinge band tussen de bevolking te versterken. Men gaat zich realiseren dat hij of zij er niet alleen voorstaat door het lezen van persoonlijke en herkenbare berichten en is door het aanbod aan verschillende invalshoeken in staat om op een goede manier de gebeurtenissen te reflecteren.
Het groene karakter van de gehele herdenkingsplek komt ook in de Wharenui naar voren. De verticale wanden zijn bekleden met planten en bloemen, er staan kleine boompjes in het interieur en het ontwerp van het dak (6) is gebaseerd om de Silver Fern, ofwel zilveren varen (5). Deze varen is een nationaal symbool in Nieuw Zeeland en komt onder meer terug in de alternatieve vlag van Nieuw Zeeland en op emblemen van nationale sportteams. 
Onder de Marae is een ruimte ingericht waar informatie over de aardbeving en de geschiedenis en toekomst van Christchurch en de omgeving van de stad te verkrijgen is (7). Doordat een zeer groot deel van de stad en de natuur verwoest is, zijn onder andere veel monumentale panden niet meer in het stadsbeeld zichtbaar. Om deze panden en natuur niet te vergeten, kunnen mensen hierover informatie krijgen door middel van een 3 dimensionale plattegrond van het gebied, lichten en computerschermen. Om het begrip en de acceptatie van de toekomstige stad (er zullen veel nieuwe gebouwen en openbare plekken gebouwd moeten worden) te bevorderen, kunnen mensen teven informatie opvragen over hoe de stad zich zal gaan ontwikkelen. Daarom zal de plattegrond en de informatie op de schermen continue ge-update worden om het geheel op die manier tot een tijdloze exhibitie te maken. 

Waka

In de Avon rivier worden 185 monumentjes geplaatst, om elk slachtoffer van de aardbeving individueel te eren en te gedenken. Deze monumentjes zijn afgeleid van het staartblad van een waka, een Maori migratie kano. Deze kano zal de slachtoffers meenemen op hun volgende, voor ons onbekende reis. In de rivier blijven de monumentjes echter standvastig staan, net zoals dat de slachtoffers nooit vergeten zullen worden. Op elk monumentje zullen de gegevens van het slachtoffer aangebracht worden, net als een vlag van het land waarin hij of zij geboren is.

Brug

Een fiets- en voetgangersbrug zal deel gaan uitmaken van de herdenkingsplek. De brug dient als een snelle verbinding tussen de kern van de herdenkingsplek en de rivieroevers aan de overzijde van de Avon Rivier. Hierdoor worden bezoekers in de gelegenheid gesteld om naar eigen wens de herdenkingsplek intiem en van dichtbij te beleven of juist van een afstand. De vorm van de oevers speelt hier perfect op in; deze lijken sterk op een amfitheater. Hierdoor blijft men overzicht over de herdenkingsplek houden wanneer de rivier wordt over gestoken. De brug zorg er tevens voor dat het amfitheater als het ware over de rivier heen getrokken wordt, waardoor er op de kern van de herdenkingsplek een intieme sfeer komt te hangen. Daarnaast wordt de locatie, door de uitbreiding van het "theater", nog meer geschikt voor het houden van bijeenkomsten, ceremonies, kleine festivals en andere activiteiten voor een groter publiek.